Wnętrze

- No i? - powtórzył za nią gniewnie. - No i?! No i... - No i co? No i właściwie to nie wiedział co. Ogarniała go bezmoc, nigdy nie potrafił usiedzieć bezczynnie, a teraz musiał, siedzieć i patrzeć, jak ze świata, który kochał, pozostają ruiny. Niesprawiedliwie, podle, zalewając wszystko i wszystkich nieprawdopodobną goryczą. Stłamszony gniew obrócił się w zniechęcenie, bezradność nie pomagała, może naprawdę - nie dało się już zrobić nic? Może ten straszny system, ogrom nieszczęścia i cierpienia, był zdolny złamać każdego. Może walka naprawdę nie miała sensu, może w tym wszystkim chodziło już tylko o przetrwanie - choćby trwać miał jak szczur czający się w podziemnej kryjówce. Kaleki i porzucony. Niczyj. Bezdomny. Samotny. Czuł się mały i czuł się żaden, czuł się bez znaczenia, choć jeszcze kilka dni temu wierzył, że był kimś więcej. Siedząc twarzą w twarz ze Zlatą czuł ten upadek raz jeszcze od nowa, wcale nie mniej boleśnie. Na krótki moment schował głowę, sięgając dłońmi skroni i ściągając ją w dół, gdy... zaraz, co? Chujowej baletnicy? Szarpnął się w górę, obrzucając ją równie gniewnym co wcześniej spojrzeniem, był najlepszą pieprzoną baletnicą na tej arenie, choćby miał nią być cały Londyn. Nie było tu drugiego takiego jak on: kogoś, kto potrafił tyle co on. Wcześniej, kiedy miał rękę. Bez niej koci balans został zaburzony, miną miesiące, nim odnajdzie go ponownie - o ile w ogóle. Patrzył na rękę, którą z wolna wyciągała, oderżniętą, zastąpioną kupą złomu. To go miało niby pocieszyć? Zlata nigdy nie była tym, kim był on. Zlata nie potrafiła nigdy latać. Zlata nie mogła rozumieć, co oznaczała pełna sprawność, nigdy jej przecież nie osiągnęła. Nie wiedział tego, zakładał, bo jego sprawność osiągało niewielu.
Ale mimo złowróżbnej iskry w oku - zamilkł, słuchając tego, co miała mu do powiedzenia. Niechętnie. Patrząc na wystający kikut z odrazą, jaką czuł też do samego siebie. Jak na coś nienaturalnego, bo nienaturalnym to było. Nie dało się tak po prostu pogodzić z utratą kończyny. Czy ona potrafiła? Patrzył na protezę, nie widział w niej nic pięknego: była przerażająca, straszna, ostateczna.
- Nie udało ci się wyzdrowieć - wychrypiał tylko, czując, jak jego serce zaczyna bić szybszym rytmem. Powiedziano mu, że istniała szansa, że istniał sposób, rzadka możliwość na przywrócenie jego sprawności, niepozbawiona ryzyka, dziś najbardziej się bał tego, że proces się nie powiedzie, że kończyna zostanie odrzucona, że jego ciało nie przyjmie przeszczepu. Co wtedy? Będzie jak ona - z nieporadną, ciężką, toporną maszyną? Utraci swoją gibkość, taneczność, grację?
Czy wciąż będzie wtedy sobą?
Przeniósł wzrok na nią, półnagą, kaleką. Nie chciał tak wyglądać. Nie chciał być nią. Minęło za mało czasu, wciąż wypierał rzeczywistość, jakby mógł od tego uciec. Nie patrzył na własną rękę, ukrywał ją, nawet przed własnym wzrokiem, czekał, na co? Na nic, po prostu położył się i nie wstał. Zlata była w gorszej sytuacji od niego, ale zdawał się tego nie dostrzegać, równając ich tragedie. Poradziła sobie - ale czym było życie kaleki? Czy mogło się równać z życiem zdrowej osoby? Czym miało być jego życie po tym, co mu się przydarzyło - miał stracić wszystko. Próbowała mu powiedzieć, że nie wszystko: że wciąż miał dwie ręce, nawet jeśli brak dłoni zmieniał wszystko, że nie utracił swojej magii, że mógł znaleźć w sobie siły. Czy mógł? Zacisnął pięść ze złości, bo wciąż nic nie rozumiała, nie zmieni świata, bo zderzył się ze ścianą - chwila, co? Rozsunął papier między palcami, by spojrzeć na przekazany mu adres, od niechcenia, sądząc, że może skojarzyć regiony - nie spodziewał się zobaczyć tam tego.
Jego własny pieprzony ojciec zalazł za skórę samej Zlacie Raskolnikovej. Poczuł, jak jego gardło schnie, serce bije szybciej, a krew pulsuje w skroniach, poczuł dziwną słabość, pisk w uszach, jakby na moment odciął się od świata, a świat od niego. To jest twoja szansa, mówiła. Nie wiedziała nawet co mówiła. Nie wiedziała o czym mówiła. Nie wiedziała jak bardzo...
Ręka i zęby, co? Dwie nogi i różdżka. Zmiął papier w dłoni jak śmieć, nie potrzebował przypomnienia - zapamięta ten adres.
Zapamiętał każdy jego szczegół.
Przez chwilę wpatrywał się tępo przed siebie, wciąż milcząc. A ona, ona mówiła dalej.
Dobrze wiedziała, że to znał. Tower, Parszywy Pasażer, świąteczny jarmark, chodzili tymi samymi ulicami, widzieli to samo, tego chciała? Wysadzić ich świat od środka? Sprowadzić im tu, do Londynu, pieprzone piekło? Cisnął karteczkę przed siebie, wciąż bez słowa, ze złością, nie zwracając uwagi na tlący się na podmokniętym dywanie dogasający papieros. Myślałeś, że pokażesz mi, czym jest piekło, tato? Miałeś rację, pokazałeś mi: piekło jest tutaj. Jeszcze zobaczysz. Przetarł skronie dłonią, odrzucając złote kosmyki włosów, napięta szczęka zdradzała emocje, bliski był wybuchu.
- Przysłowiową bombardę? - zapytał, spoglądając na nią z powagą. Nie chciał przysłowiowej bombardy. Chciał prawdziwej bombardy, takiej, która wysadzi całe to chrzanione miasto, jeśli będzie trzeba, rozpieprzy wszystko i wszystkich w drobny mak. Powoli zaczynało do niego docierać - czy był od niej gorszy? Jeśli ona potrafiła bez ręki - czy on miał leżeć w wagonie w nieskończoność i czekać na śmierć? Mógł, ale po co: nie musiał umierać sam. Mógł pociągnąć za sobą innych. Choćby tego dupka. Przerażone zwierzę zapędzony w kozi atakowało niezależnie od swoich szans, tym właśnie był teraz: szczeniakiem zbyt mocno bitym, ciśniętym o ścianę szczurem, kotem z zerwanym uchem i krwawiącym pyskiem. Ale żywy. Miała rację, nie odrąbali mu głowy. A mogli. A jeszcze pożałują, że tego nie zrobili. Złość kotłowała się w sercu, błyszczała w oczach, spinała mięśnie twarzy, milczał tak głośno, jak głośno milczy ocean przed burzą.
- Błyskotek na drzwiach, od frontu, po prawej stronie od wejścia strach na gremliny, parę kroków dalej, bliżej okien, błyskotek. Nic trudnego i nic niebezpiecznego. Facet mieszka sam, w środku nie ma skrzata ani gosposi - oznajmił, gniewnie cedząc słowa. Dopiero po chwili przeniósł na nią wzrok, butnie patrząc jej prosto w oczy. - Nie jestem chujową baletnicą, Zlata. - Może był bardzo młody. Może niewiele wiedział. Ale to, co potrafił, było unikalne. Nie musiała wiedzieć, skąd miał te wiedzę, nie musiała wiedzieć, że łączyło ich coś więcej. Chciał, by potraktowała go poważnie. Chciał zrobić na niej wrażenie. Dlaczego nagle zaczęło mu na tym zależeć, nie wiedział, ale jeśli chciała rozpętać w tym mieście piekło, to nie zrobi tego bez niego. Nie w ten sposób. Nie u niego. Nie mógł tego tak zostawić. - Tańczę tutaj najlepiej - oznajmił twardo, choć tańczył bardzo dobrze, wcale nie o tańcu mówił, ciągnąc jej obraźliwą metaforę, jak gdyby jeszcze parę chwil temu nie trzymał się wcale kurczowo białej flagi. Czy jednak wciąż wierzył? Czy ona - specyficznym słowem sprawiła, że uwierzył? Rozpierdolić to wszystko w drobny mak: jak to pięknie brzmiało. Jak to pięknie kusiło. - Sprawdzę, czy coś się zmieniło - dodał, uciekając wzrokiem w bok. Minęło kilka miesięcy, mogło się zmienić. Obserwował, jak zwinnie Zlata wyciąga papierosa jedną ręką, obracając papierośnicę między palcami.
Nie myślał o tym, co będzie, o jutrze, o przyszłości, nie wybiegał myślami ni pół cala dalej, niż trwał w tym momencie. Nie wiedział, co będzie dalej, ale chciał zobaczyć ogień, o którym mówiła, chciał poczuć to zniszczenie, tę siłę. Bez ręki? Bez ręki. Co robił? Sam nie wiedział.
Ale chyba nie czuł teraz strachu, choć powinien. Pachniał raczej desperacją. Co więcej mógł jej powiedzieć po tych gorzkich słowach? Miała rację, ale tego nie zamierzał mówić na głos. Jej gniew i jej złość, jej anarchistyczna wizja wlewała się do jego serca trucizną paradoksalne odciągającą go od krawędzi życia i śmierci, zawsze lubił tańczyć gdzieś na granicy.
- Jest legilimentą - oznajmił na koniec, nie odejmując od niej spojrzenia. Czy wiedziała? Jeśli chciała przed nim stanąć, wiedzieć musiała. Nie mógł się zbliżyć trzymając różdżkę. Czy zbyt łatwo przyszło mu zdradzić sekrety własnego ojca? Nie po tym, kiedy zostawił go na śmierć. Nie po tym, kiedy nie zawahał się nawet, widząc go spętanego i słaniającego się z nóg. Nie po tym, kiedy w takim stanie - chciał wziąć go na tortury dla własnej tylko satysfakcji. - I kompletnym świrem - Nie tylko tchórzem, Zlata. Z tylko tchórzem byłoby prościej. On nie miał skrupułów. Żadnych.

“No dalej, wścieknij się bardziej. Przecież widzę, że tego chcesz” - mogę mu mówić, podsycać te resztki wkurwu, które gdzieś tam jeszcze miał. Ciepłe kluchy nie są mi potrzebne, bo zdychają jako pierwsze. A ja chcę mieć tu kogoś, kto będzie wykonywał robotę. Później następną. I następną.
Bo tak się kończy, kiedy ktoś obiecuje, że zrobi dla mnie wszystko.
Niestety na tym etapie pozostaje mi już jedynie uderzyć. Konkretnie i boleśnie. Ktoś gdzieś mówił, że terapia szokowa dobrze robi na głowę. Nie wiem, czy dokładnie o to chodzi, ale byłam już gotowa przywalić gówniarzowi prosto w zęby, żeby się ogarnął. Albo odpowiadać na niewygodne pytania.
-Brak kończyny to nie choroba, tylko pewna niedogodność. - śmieję się cicho. - Ale jeśli jesteś ciekaw, to sprawa jest prosta. Jak cię napierdalają godzinami czarną magią, to nawet najbardziej wprawny uzdrowiciel nie sprawi, że wrócisz do stanu sprzed tej całej… zabawy.
Mam ochotę splunąć, bo słowo jest gorzkie, jak żółć.
-Jak to mówią w moich stronach: z gówna bata nie ukręcisz. - kontynuuję wciąż tym samym obojętnym tonem. - Tobie to raczej nie grozi, chociaż słyszałam, że nie jest to tania sprawa. A o takie cudo... - wskazuję skinieniem głowy w stornę protezy. - Jest łatwiej. Jak się ma dojścia, oczywiście.
Usta same układają się w drapieżnym uśmiechu. To tylko drobna sugestia. Może skorzystać, może nie. W tym wszystkim, całej tej sytuacji jest coś masochistycznego - napawać się odrazą, z którą Carrington nawet się nie krył. Nie próbować chować ciała pod warstwami ubrań, tylko z dumą prezentować każdą bliznę, każde paskudne przebarwienie, czy też widoczne skrzywienie kręgosłupa. Cała moja historia, wypisana na skórze. Proszę bardzo, młody, czytaj, jeśli chcesz. Zobacz, że nawet najbardziej ohydna i najpodlejsza z istot, koślawa i kaleka może coś osiągnąć.
Chyba powoli docierało do niego to, co chciałam mu przekazać, bo chłopaczek w końcu łaskawie spojrzał na adres… i coś się ruszyło. Doskonale widziałam, jak zmienia się jego wyraz twarzy. Rozpoznaje ten adres? Kojarzy właściciela? Ewidentnie coś było na rzeczy… To była właśnie ta iskra, na którą czekałam przez całą rozmowę.
-Zdajesz sobie sprawę, że nie musi być przysłowiowa. - mówię to z pewnym rozmarzeniem, prawie mrucząc. - Nie musi to też być Bombarda. Przecież ogranicza nas tylko wyobraźnia, prawda?
Chcę, żeby to w końcu zrozumiał. I wcielił w życie wszystko, co kiedykolwiek kłębiło się w jego głowie.
Moje słowa smakują jak miód, chociaż doskonale wiem, że jest to żrący jad. Podobne słowa - straszne i pokrzepiające wypełniły wiele lat temu moje serce, w chwili, kiedy wszystko straciło barwy. Lepka, słodka trucizna posklejała w całość moją duszę, która jeszcze przed chwilą była jedynie stertą brudnych resztek.
Słuchałam chłopaczyny, powoli wypuszczając dym przez nos. Był tam. Tak. On albo ktoś z jego koleżków. Był… Tylko po co? Obrabować? Czy może było tam coś innego? To jeszcze pozostawało mi odkryć.
-No proszę, proszę. Tobie też ta gnida zalazła za skórę? Czy to odwet za Parszywego?
Ponownie zaciągam się dymem, powoli i leniwie.
-Nie uwierzę, dopóki nie zobaczę, Carrington. - odpowiadam, ale już w inny sposób. To wyzwanie. Chyba lubisz wyzwania, co?
Powoli podnoszę się ze swojego miejsca, zgarniając najpierw rękę, którą podpinam, ponownie czując ten znajomy ból, a później i resztę ubrań. Rozmowa zakończona. Niech młody sobie teraz wszystko przetrawi.
-A jako że pracujesz dla mnie, to dla ciebie - Pani Raskolnikova. - zatrzymuję się, żeby spojrzeć mu prosto w oczy. - Sprawdź, co trzeba, ale nie zwlekaj z tematem. A później tańcz sobie ile wlezie.
No zobaczymy, jak chłopak sobie poradzi. Oby sobie poradził.
Bardzo nie lubię sprzątać dobrze zapowiadających się pracowników.
Kiedy już szykowałam się do opuszczenia wozu pada jeszcze jedna informacja. Nie powstrzymałam się i parsknęłam w odpowiedzi śmiechem.
-Świrem? To doskonale się składa. Bo… tak to się u was mówi? Ogień ogniem zwalczaj?
Rzucam przez ramię w jego stronę krótkie spojrzenie.
-Czekam na sowę, Carrington. - po czym ponownie zanurzam się w mroźnym londyńskim powietrzu.

/zt

Było mu niedobrze. Kiedy na nią patrzył - bezręką jak on - kiedy widział protezę rzuconą na podłogę jak rzecz. Kiedy myślał o własnym kikucie, na który patrzył tak rzadko i tak krótko, że bardziej znał go z własnych wyobrażeń, niż z rzeczywistości. Nie potrafił na niego patrzeć. Było mu niedobrze, kiedy myślał o tym, co jej zrobili. Kiedy opowiadała: jak brutalnie ją potraktowano. Świat był brutalny, królewno, otwórz oczy. Bierzesz udział w rebelii, a przeszkadza ci ziarno grochu pod materacem. Potraktowano ją przecież znacznie gorzej od niego. Może powinien zrozumieć - że nadszedł czas wziąć sprawy we własne ręce. Że wszystko zależało od niego. To, kim był, kim mógł się stać, kim się stawał. Ale to wszystko nie było prawdą, nie miał takich doświadczeń jak ona, nie przeszedł w życiu tyle co ona i był dość młody, by nie potrafić uczyć się na błędach innych niż własne. Nie byli przecież tacy sami. Jemu ręka potrzeba była bardziej. Było mu niedobrze, kiedy nazwała swoją protezę cudem. Nie chciał tego. Obcego ciała, maszyny, dziwacznej konstrukcji na stałe przytwierdzonej do ciała. Ciężkiej, niezgrabnej, odbierającej przez lata wyćwiczony balans. Był akrobatą. Bardzo dobrym. Może nawet najlepszym. Właśnie: był. Nie chciał być taki jak ona. Brzydziła go. Nie chciał budzić obrzydzenia. Jeszcze nie potrafił zrozumieć dumy, z jaką obnosiła się ze swoimi bliznami, jeszcze nie dostrzegał w tym sensu ani idącej za tym mądrości. Zbyt mocno skupiony na sobie: czuł tylko obrzydzenie.
A jednak utkwił na niej spojrzenie, kiedy przedstawiała swoje plany. Niekoniecznie przysłowiowa i niekoniecznie bombarda. Jak bardzo kusiła zemsta na tym człowieku? Zemsta za to, co zrobił tamtego dnia Jamesowi? Był przecież na skraju, skraju życia i śmierci. Bity, torturowany, głodny, zmęczony. A on znów właził mu do głowy, choć wiedział, że nie znajdzie tam nic użytecznego. Robił to dla własnej satysfakcji. Z głupiego kaprysu. Dla zabawy. Przyjemność sprawiało mu pastwienie się nad jego najbliższymi - ot tak, bez powodu. Należało mu jasno powiedzieć: dość. Postawić granicę. Cienką czerwoną linię, za którą nie wolno mu stanąć. Musiał zrozumieć, że ona istniała. Że może był tylko szczeniakiem, ale takim, który miał już kły i pazury. I potrafił ugryźć. Gniew kotłował się w sercu przedziwnym chaosem, którego nie potrafił uchwycić ani zrozumieć. Nie był mściwy. Nie chodziło nawet o sprawiedliwość. On musiał przestać. Musiał zrozumieć - że nie pozwoli mu dłużej na to, co robił.
- Uwięził Celine - przypomniał bez przekonania. Skrzywdził też Jamesa, ale tego nie powiedziałby na głos. Nie chciał mówić o słabościach przyjaciela. Była przy tym, widziała. I jego i ją. Uwięził Celine, a dalej wydarzyło się mnóstwo innych rzeczy, za które miał ochotę wytarmosić go za fraki. Całe mnóstwo. Ale o żadnej z nich - nie chciał mówić. Przeniósł na nią spojrzenie. Przecież widzisz: wiem, co jest w tym domu. Ale dobra. Pokażę ci, proszę bardzo. I jeszcze wyjdą ci te goblińskie oczy z głowy. Odwrócił wzrok w drugą stronę, kiedy zapominała protezę - nie chciał tego widzieć. Nie chciał na to patrzeć.
Uniósł nieznacznie prawą brew. Pani Raskolnikova, pogrzało ją? Nikt tutaj nie nazywał jej w ten sposób - wszyscy mówili o niej Zlata. To chyba przez ten wzrost, przypominała dziecko, choć wcale nim nie była. Poczuł ukłucie wstydu, czy nie chełpił się tolerancją, jakiej nauczył się tutaj, na Arenie? Namiot dziwów pełen był istot, które wyglądały inaczej niż ludzie na ulicy. Nie podniósł na nią wzroku, nie odpowiedział, nie zareagował, tempo wpatrywał się w ścianę przed sobą. Ogień ogniem zwalczaj. Miało to dla niego inny sens niż dla niej. Myślał o ojcu. O tym, co mu robił. O tym, co mógł zrobić jemu, żeby wreszcie się odpieprzył i zaczął żyć własnym życiem. Żeby dał spokój jemu i jego przyjaciołom. Ogień ogniem. Nie zawahaj się. Zasłużył na to wszystko. I na jeszcze więcej.
- Jasne - mruknął, nie odwracając się ku niej, wpatrując się wciąż w piętrzącą się przed nim ścianę. Jasne, pani Raskolnikova. Poczuł chłód, kiedy otwierała drzwi. Ustał, kiedy je zamknęła. Zaległa cisza.
A on wciąż nie poruszył się ani o cal, wpatrując się w ten sam martwy punkt.

/zt

Noc rozlała się na całe miasto, cienie zaległy na uliczkach i domostwach, raz po raz rozpraszanych lichym światłem latarni; trzymała się bezustannie zaciemnionych części, starając się stawiać kroki bezszelestnie, choć nawet kiedy te wydawały z siebie odłamki hałasu, dźwięk prędko porywał wiatr. Świszczał jej w uszach, zgrywał się z mroźnymi smagnięciami, wchodząc w umowę z oblodzonymi chodnikami; pośpiech nie pomagał w utrzymaniu równowagi na śliskiej powierzchni, ale jakimś trafem uniknęła upadku. Łapała powietrze łapczywie, dziko, desperacko, a z ust wypływała gęsta chmara pary. Ignorując ucisk pod żebrami i specyficzny ból w łydkach, stawiała kolejne kroki. Czas grał na jej niekorzyść, a każda kolejna minuta w Londynie przybliżała ją do najgorszych scenariuszy, przez co każdy kolejny cień pojawiający się w okolicy sprawiał, że na moment zatrzymywała się w bezruchu i zapominała o oddychaniu.
Strach potrafił paraliżować – potrafił też motywować, i tym stał się w momencie, w którym zdecydowała się na odwiedzenie Areny.
Nie powinna, kategorycznie nie powinna była; ale piętrzące się listy bez odpowiedzi wciąż wierciły dziurę w jej żołądku, odbierały sen i stawiały przed jej oczami najgorsze wizje. Dziwaczne przeczucie, że coś jest nie tak było na tyle intensywne, by zaryzykować.
Cyrkowa arena Carringtonów wyglądała nieco inaczej niż wtedy, gdy ją ostatnio widziała; możliwe, że wmawiała sobie ten stan, bądź nieobecność Thomasa uderzyła w nią szybciej, niż powinna. Doe odprowadził ją praktycznie do samego wejścia i nim przekroczyła granice terenu, pozostało jej jedynie odwrócić się tęsknie na ułamki sekund, a później ruszyć dalej.
Dziwaczna cisza nie pasowała do tego miejsca, a wielobarwne lampy i intensywne światła wydawały się dlań jakby przygaszone; wzrok wędrował po okolicy – tęsknie, z przestrachem, nutą nadziei i żalu. Nie wiedziała czego się spodziewać. Nie wiedziała jakie pytania i komu powinna zadać, ani czy jest gotowa na odpowiedzi.
Chciała się tylko upewnić.
Upewnić, że nic mu nie jest, że jest cały i zdrowy. Że żyje.
Powietrze z cichym świstem trafiło między usta, kiedy na horyzoncie zamajaczyły charakterystyczne kwatery mieszkalne cyrkowców – rzędy specyficznych wagonów, które widziała ostatnim razem, a wśród nich i ten należący do Marcela. Nie pamiętała dokładnie który z nich, który numer powinien być opatrzony jego imieniem; we wspomnieniach błyskało jej tylko charakterystyczne palenisko przed drzwiami i ławka, na której siedzieli w dzień, w którym go poznała.
Po raz kolejny nabrała powietrza w płuca, próbując wmówić sobie samej odwagę – sama nie wiedziała, dlaczego w tamtej chwili potrzebowała jej tak bardzo. Znajome miejsce mignęło gdzieś między kolejnymi rzędami; tam więc skierowała kroki, dopiero później decydując się zapukać do drzwi wagonu, który wydawał się jej znany.

Pukanie. Jedno, drugie, trzecie. Nie zwracał uwagi, drzwi skrzypnęły, niedomknięte po prostu uchyliły się pod jej dłonią, a on nie odwrócił w tamtą stronę wzroku. Kto tym razem, znów przyszli go dręczyć? Z rana miał rozmowę o tym, że nie wolno opuszczać mu wagonu bez płaszcza okrywającego kaleki kikut, bo budzi obrzydzenie gości szukających tutaj rozrywki. Mijał dziwaków - nigdy wcześniej ich tak nie nazywał - zastanawiających się, czy teraz do nich dołączy. Wcale nie chciał stąd wychodzić, świat na zewnątrz przerażał ja nigdy: ale nikt nie trzymał go tutaj z dobroci serca, jak każdy inny - Marcel musiał na siebie zarobić. Jeśli nie trapezach, jak kochał, to jakkolwiek inaczej, bez jednej ręki ponoć dało się zrobić się mnóstwo rzeczy: oporządzić konie, powiązać liny, pomóc w kuchni, tak mógł powiedzieć tylko ktoś, kto nie musiał nigdy robić tego jedną ręką. Wciąż go bolała. Czuł ten ból, czuł ją całą: była częścią niego. Wydartym fragmentem nie tylko ciała, ale i serca. Żałował tak bardzo, że utrzymali go przy życiu - mniejszym okrucieństwem byłoby zostawić go tam na śmierć. Stracił wszystko, co kochał. Stracił życie. Na trapezy mógł patrzeć już tylko jak inni - z ziemi.
Nie chciał nikogo widzieć.
- Jeszcze nie skończyłem - warknął nieprzyjaźnie, podnosząc głowę, wzrok, gdzieś przed siebie, w ścianę naprzeciwko; siedział wsparty plecami o brzeg kanapy, na podłodze, z kaleką ręką podwiniętą pod pierś tak, by nie była widoczna. Zdrowa płukała w wiadrze z wodą wędzidła, wolał robić to tutaj, niż na zewnątrz. Tutaj, gdzie nikt go nie widział. Zdrowa dłoń była czerwona od zimnej wody, obok leżała brudna szczotka i czyste już, mokre skóry ogłowia, najpewniej końskiego. Biała koszula ubrudzona była błotem, stare spodnie też, błotne plamy brudziły posadzkę wagonu. - Wiem, gdzie to odnieść - dodał po chwili, ostrzejszym tonem, wyraźnie chcąc wyprosić intruza. Dopiero wówczas odwrócił się w kierunku drzwi; jego błękitne tęczówki błysnęły w półmroku, rozwarły się szerzej, usta zadrżały. Pół otwarte usta zastygły bez ruchu, drżące, gdy serce uderzyło mocniej. Czym? Cieszył się, że ją widział? Był zły? Wstydził się? Stracił rękę jak złodziej - bo tylko nim był. Wsparł łokieć na kolanie przyciągniętym do ciała, wypuszczając trzymane wędzidła do wiadra, spróbował zmusić zaczerwienione palce do zgięcia, ale przemarznięte odmówiły posłuszeństwa. Otarł je o cieplejszy materiał spodni.
- Nie powinno cię tu być - rzucił, i choć chciał, by ton jego głosu wybrzmiał łagodniej, niż przed momentem, to coś się w nim załamało - i zamiast tego zabrzmiał znacznie ostrzej, niemal agresywnie. Nie odjął od niej spojrzenia, wpatrywał się w nią, jakby zobaczył ducha - i tak też wyglądał, blady na twarzy. Nie rozumiał sam siebie, kiedy odwracał wzrok, odruchowo wciskając niezaleczony kikut w fałdy koszuli tak, by nie dało się dostrzec rany, zacisnął zęby z bólu. Mały, żałosny i słaby. Złodziej - tym był. Złodziej z uciętą ręką. Wyjdź, Anne, nie chcesz mnie takiego widzieć. A ja nie chcę widzieć ciebie. Nikt nie chciał go widzieć - James zapadł się pod ziemię, Thomas z Sheilą zajrzeli do niego raz i zniknęli, obrzydzeni tym wstrętnym widokiem. Ale stąd nie dało się już nigdzie uciec.

Stukotanie serca przypominało bardziej uderzający w gong młot, niźli żywy organ ukryty pod dziewczęcą piersią. Słyszała je, czuła, dudniło pompując krew do uszu, sprawiając że momentalnie robiło jej się gorąco – ze strachu, stresu, niewiedzy; gdzieś przez to wszystko próbowała przebić się nuta zwyczajnej ulgi, bo kiedy kroki w końcu dobiły do odpowiedniego wagonu, a dłoń po raz kolejny spotkała się z drewnem drzwiczek, wiedziała, że trafiła dobrze.
Przekonanie straciło na sile wraz ze zderzeniem z ciszą; zagryziona warga pomagała skupić się na racjonalnym wytłumaczeniu – mógł być wszędzie, to o niczym nie znaczyło. Jego brak odpowiedzi na listy też mógł nie znaczyć nic, a mimo to tutaj przyszła.
Drzwi ustąpiły, głucho, bezwiednie – nie do końca zarejestrowała czy odważyła się otworzyć sama, czy może zamek wcale nie był zatrzaśnięty – ukazując półmrok pomieszczenia. Pierw dotarł do niej głos, znajomy a jednak w dziwacznie obcym tonie; dopiero później weszła do środka, pozwalając posadzce cicho zaskrzypieć, oczom przemknąć wzdłuż brunatnym plamom, wiadra z wodą, mokrego ogłowia. Chciała pokonać tę wędrówkę – wzroku, w końcu i kolejnych kroków – szybciej, jak najszybciej; paradoksalnie czuła każdą przedłużającą się sekundę pęczniejącym uściskiem w dole brzucha.
– Marcel... – popłynęło na bezdechu, jak gdyby nie była pewna, czy naprawdę może już odetchnąć z ulgą. Pierw nie zarejestrowała jego dziwnie skulonej, jakby zdrętwiałej postawy, nie zauważyła też grymasu na twarzy, a ostrość głosu rozmyła się gdzieś w rzeczywistości.
Był tutaj.
Cały, żyjący, siedzący na podłodze w plamach z błota, na które nie zważała nawet przez moment, zupełnie jakby chwila skrzyżowanych par oczu miała ciągnąć się w nieskończoność, a ona sama biła się z potrzebą uklęknięcia obok i zarzucenia ramion za jego szyję.
Dopiero ciężki plusk wewnątrz wiadra przerwał letarg, dyktując krótkie wzdrygnięcie ciała.
– Na Merlina, Ty.... – żyjesz? Masz się dobrze? Do cholery, nie odpisałeś na żaden z moich listów? Miała w głowie wiele, jednocześnie paradoksalnie nic, jak gdyby sam fakt, że naprawdę był cały i zdrowy wystarczał, nie potrzebowała niczego więcej.
Oprzytomnienie przyszło później, dużo później; po ostrych zgłoskach opuszczających jego usta potrzebowała kilku, być może kilkunastu sekund, by zrozumieć sens słów Carringtona. Jasne brwi ściągnęły się nieco, wzrok napotkał czerwone dłonie i pospieszne wytarcie ich w spodnie.
– Bałam się – wypowiedziała to szybciej, szczerzej, inaczej niż myślała; słowa popłynęły same, czysto i dziwnie miękko, jak gdyby wcześniej stanowiły okrutnie ciężkie brzemię – Nie odpisywałeś...na żaden list, ja... – na moment przerwała, choć wzrok nie odrywał się od tego należącego do niego – Dlaczego? – zrobiła coś nie tak? Powiedziała? Może zwyczajnie nie miał już czasu, ochoty?
Z cichym świstem wciągnęła powietrze w usta, wypuszczając je po kilku chwilach, przenosząc spojrzenie na jego ciało; nienaturalnie spięte.
– C-co... co się dzieje?

Wypowiedziała jego imię, przywracając cząstkę rzeczywistości; spędzał tu długie dni w samotności, otoczony jedynie myślami, które echem odbijały się w tę i z powrotem między wąskimi ścianami wagonu, głos brzmiał tak ciepło jak zawsze, mimowolnie ściągając go na twardy grunt. Przypominając, że świat się nie zatrzymał, ziemia nie stanęła, nic się nie skończyło; świata nie obchodziło jego kalectwo, wszyscy żyli tak jak dawniej, szli do przodu, tylko on - wciąż stał w miejscu. Wcale tego nie chciał. Był rozdarty, choć w pierwszej chwili po przebudzeniu rozpaczliwie łaknął powietrza, nie dowierzając własnemu szczęściu, że po wszystkim, co się wydarzyło, kolejny raz otworzył oczy i żył, to przy każdym kolejnym zderzeniu z rzeczywistością zaczynał rozumieć, o ile prostsze byłoby wszystko, gdyby wcale się tamtego dnia nie zbudził. Wstydził się jej. Wstydził się tego, co mu zrobili, oderżnęli mu rękę do końca życia znakując go jako złodzieja, podczas gdy mordercom składano dziękczynne wieńce za poświęcenie w walce o czystość kraju. Rozłożył przemarznięte od zimnej wody palce, przyłożone do ciepłego materiału spodni, przez krótką chwilę bijąc się z abstrakcyjną i absurdalną przecież myślą, że gdyby ta ręka mu przemarzła, gdyby musieli ją odciąć, zostałby już z niczym.
Co miał jej powiedzieć? Czy prawdę, za którą nim wzgardzi, czy kłamstwo, które i tak go nie ocali?
Znieruchomiał, wpatrzony w wodę drżącą na powierzchni wiadra, kiedy zdradziła swoje emocje, uczucia. Bała się. Czy bałaby się mniej, znając całą prawdę? Widząc w nim tego, kim naprawdę był? Prawa ręka przywarła bliżej ciała, skryta pod półpelerynką maskującą kalectwo.
- Nie - nie mogłem, przepraszam - nie miałem - możliwości, zaskakująco trudno jest obsłużyć pióro, nie mając drugiej ręki, nawet odkręcenie słoja z inkaustem staje się wyzwaniem - Nie miałem czasu - zakończył, kulawo, niezgrabnie, żałując słów ledwie moment po tym, jak je wypowiedział; zamknął oczy, o chwilę zbyt długo. Tak chciał to rozegrać? Zgrywając kogoś, kto nie potrzebował pomocy, nie potrzebował nikogo? Przecież tak było - nikogo nie obchodził. Nikt nie zamierzał się nad nim rozczulać. Nie mógł ani nie zamierzał oczekiwać tego od niej. Pokręcił głową. Nic się nie działo. W tym problem, że nic się nie działo. Że świat się wcale nie zatrzymał.
- Nic. Pracuję - odpowiedział, zdawkowo, chcąc uciec, tematem, sobą, zapaść się pod ziemię i zniknąć. Został nakryty, jak miałby się z tego inaczej wytłumaczyć? Zawsze pomagał, jak każdy tutaj, ale sprzątanie nie było nigdy dotąd jego głównym zajęciem. Było nim teraz - odkąd na linie zastąpił go inny człowiek. Ale ciało go zdradzało. Ciało nie potrafiło być już silne. Nie potrafiło sprawić, by jego słowa w najmniejszym choćby stopniu brzmiały przekonująco. Opuścił głowę, nisko, wzdłuż wspartej na kolanie zdrowej ręki, zaciskając powieki; zbierał siły, nie mógł rozkleić się tu i teraz. Wyglądałby śmiesznie. W zasadzie to był przecież śmieszny.
- Masz papiery? - zapytał, po chwili, gdy uniósł na nią spojrzenie; mogło wydać się chłodne, błękit oczu łatwo trafiał w tę barwę, a teraz - robił, co mógł, by zamaskować własną żałość. - W Londynie jest pełno patroli, Anne - mówił, tak jakby wciąż bywał na ulicach, tak jakby to nie ona opuściła je przed momentem. - To niebezpieczne - dodał, kręcąc głową, z twarzy odeszły resztki koloru. Czy to przez wspomnienia? Co zrobili by z nią policjanci, gdyby zabrali ją do Tower? Była śliczną dziewczyną, która nie zrobiła nikomu niczego złego. Czy to przez emocje? Paraliżujący ból przemknął wzdłuż prawej ręki, promieniował, od zabandażowanego kikuta; zacisnął zęby, sycząc z bólu, nie chcąc, naprawdę nie chcąc przy niej krzyczeć. To wciąż się zdarzało. Będzie się zdarzało, póki rana będzie się goiła, mówili.

Wszystko pozornie wyglądało tak samo; meble, sprzęty, układ przedmiotów w wagonie – jednocześnie nie potrafiła oprzeć się wrażeniu obcości, które potęgowało duszne powietrze, jeszcze chwile temu skute chłodem nadchodzącego wieczora. Tutaj gęstniało, osiadało na ciele ciężarem wraz z kolejną niepewnością, kolejnym słowem i kolejną niewiadomą.
Obserwowała jego ruchy uważnie, śledząc każde najmniejsze poruszenie ramieniem i zgięcia w pobielałych palcach – wciąż jednak niepewnie, jak gdyby była intruzem, kimś zupełnie obcym, kimś, kogo nie powinno tutaj być. Bo w rzeczywistości nie powinna się tutaj zapuszczać; ani na Arenę, ani do samego Londynu. Ale cisza z jego strony była zbyt niecodzienna by móc ją zignorować. Słowa Thomasa jedynie spotęgowały ucisk w żołądku; teraz organ przypominał raczej mocno zaciśnięty supeł.
Wyglądał inaczej i mówił inaczej – słowa krótkiego wytłumaczenia, które padły, wybrzmiały hardo, kanciasto, zupełnie tak, jak gdyby wypowiadał je ktoś inny, nie Marcel. Brwi Beddow ściągnęły się nieco, a na jasnym czole wykwitła drobna zmarszczka. Wraz z kilkoma następnymi oddechami zastanawiała się, czy powinna – czy może – brnąć dalej.
Brak czasu, praca.
Pracował wcześniej; nawet kiedy kropelki potu wciąż gościły na jego karku, a mięśnie drgały od wysiłku spowodowanego cyrkowymi akrobacjami, potrafił zagospodarować dla niej przestrzeń; i choć wytłumaczenie wydawało się zwyczajnie nieodpowiednie, gdzieś wewnątrz zakłuło delikatnie, po raz kolejny posyłając fale niepewności. Może nie powinna była tutaj przychodzić?
– Marcel, przecież to tylko chwila... – przełamała w końcu, nie potrafiąc, i przede wszystkim nie chcąc, zrozumieć niepodobnej doń niechęci w głosie, która w połączeniu ze skuloną postawą i uciekającym spojrzeniem po prostu nie była jego. Uchyliła usta i prędko je zamknęła, bo nim zdążyła powiedzieć coś jeszcze i sprzeciwić się na jego wymówkę stworzoną z pracy, Carrington wspomniał o papierach. Zaraz potem podniósł spojrzenie, a kiedy je skrzyżowali, wydawało jej się, że drętwieją jej czubki palców, a po plecach przechodzi zimny dreszcz.
– Wiem o tym – o tym, że jest niebezpiecznie, że to nieodpowiedzialne i wcale nie powinno jej tu być; ale on także wiedział o tym, czym jest strach, niepewność i troska. Wiedział, że nie można żyć w takim stanie. Brak wymaganych dokumentów wydawał jej się w tamtej chwili błahostką; a ta zmalała do mikroskopijnych rozmiarów, kiedy chłopak syknął z bólu.
– Co ci jest? – powiedziała od razu, nie przejmując się już dystansem, który stworzył między nimi słownie i niewerbalnie; przeszła kilka kroków do przodu, by finalnie powoli zniżyć się do przykucnięcia – Marcel, proszę cię.... co się stało? Nie wyjdę stąd, póki mi nie powiesz, co się dzieje.

Przecież to tylko chwila. Czy naprawdę chwila? Serce rozdzierało się na pół na te słowa, chwila nigdy nie będzie już chwilą, teraz był kaleką. Teraz żadna chwila nie będzie już tylko chwilą, każda będzie mordęgą, ciągnącą go przez świat w ciemnościach bez nadziei na światło. Jak, jak miał to zrobić, kiedy nie miał nawet jak przytrzymać kartki, żeby nakreślić list? Jak, jak miał to zrobić, pokazać się jej w takim stanie, jak byle złodziej, którym przecież był, ukarany przykładnie, tak jak należało robić? Jak mogła na niego spojrzeć, teraz, kiedy przepadło wszystko? Wciąż nie miał odwagi na nią spojrzeć, jego oczy piekły, ale unieruchomiona nachylona nad wiatrem twarz robiła wszystko, by odnaleźć w sobie siły, które powstrzymają łzy. Zamierzał płakać, teraz? Przy niej? Nie mógł być już bardziej żałosny. Czuł że zawiódł wszystkich, siebie, teraz widział, że zawiódł też ją. Było znacznie prościej, kiedy był sam. Odcięty od wszystkiego i wszystkich, zamknięty w swoim cierpieniu. Wtedy łatwiej było odrętwieć, nie myśleć ani o bólu ani o jutrze ani nawet o rzeczywistości twardo ściągającej go na ziemię. Przekonany że utracił wszystko, co miał, był w stanie myśleć tylko o sobie, a jednak widząc ją tutaj przeszła go groza wszystkiego, co znajdowało się na zewnątrz ciasnego wagonu. Anne nie powinno tutaj być, wiedziała o tym. Ale mimo to tutaj przyszła, przez niego. Czy nie dość narobił już zła? - Wracaj do domu, Anne - Nie miała domu. On też nie miał. Ale zatrzymała się gdzieś w Dolinie, czy była tam bezpieczna? Wątpliwe, nikt nie znał celów ataku wroga. Nigdzie nie było dzisiaj bezpiecznie.
- N... nic. To nic. - Zacisnął zęby, pozwalając przejść spazmowi bólu, nie poruszył się, gdy skróciła dystans między nimi, ale grymas bólu był na jego twarzy aż nadto widoczny. Jak mógłby się przed nią do tego przyznać? Zawiódłby ją. Zawiodłaby się na nim. Wolał, żeby odeszła. - Anne - szepnął jej imię, choć szept ten graniczył z warknięciem, kiedy przykucnęła obok, szarpnął się do tyłu, chcąc się odsunąć, lecz nie dostrzegł, że wypuszczone do blaszanego wiadra wędzidło zahaczyło się o fragment jego ubrania. Pociągnął je za sobą - wiadro zachwiało się, a on bezwiednie wyciagnął obie dłonie, żeby go powstrzymać; nie zdążył, opadło z łoskotem, lodowata woda rozlała się po wagonie, podmywając ich ubrania. W trakcie tego nagłego gestu wyciągnął jednak obie ręce, odsłaniając widok zabandażowanego kikuta.

Może zdążyło zmienić się wszystko, a ona po prostu tego nie dostrzegała?
Pytania piętrzyły się jedno na drugim, kotłowały wewnątrz głowy niemal boleśnie; i mimo, że je zadawała, z całym swoim wyrzutem, niepewnością i żalem, odpowiedzi wcale nie nadchodziły. Mówił i odpowiadał, ale to nie były prawdziwe odpowiedzi, nie jego; w każdej zgłosce brzmiał jak ktoś inny, ktoś całkowicie odległy, prawie nieznajomy. Dziwacznie było spoglądać i widzieć właśnie jego, słuchając słów obcej osoby.
A może tylko to sobie wmawiała?
Może nie zauważyła zmiany, momentu kiedy coś zawróciło w poprzednim kierunku; może wyobrażała sobie za dużo, nadinterpretowała ich relację, spoglądała na to wszystko zupełnie inaczej. Ale przecież wiedzieli wzajemnie tak dużo, a jego pomoc nie była tylko zwyczajnym przypadkiem – nie mogła teraz zawrócić, nawet jeśli za wszelką cenę chciał ją do tego przekonać, a słowa padającego z jego ust były szorstkie.
Zrobiła coś nie tak? Był na nią zły? Nie powinna była tu przychodzić, bo to świadczyło o tym, że zachowywała się nieodpowiedzialnie i nie patrzyła na własne bezpieczeństwo?
Próbowała go rozgryźć, ale szybkie odpowiedzi stworzone z oschłego tonu sprawnie odsuwały ją od tych prób; finalnie jednak niepokój wziął górę nad niepewnością – coś było nie tak, i nie zamierzała całkowicie się wycofać, jeśli nie powie jej prawdy. Nawet jeśli miał okazać się podły, nie wierzyła w to. Nie po tym, co dla niej zrobił, i co widziała, że robił dla innych.
– Nigdzie nie idę, Marcel. Nie zamierzam – stała twardo przy swoim, nawet jeśli jej głos łamał się na końcach słów, jak gdyby obawiała się, że powie coś złego i złamie jej serce; z drugiej strony odrzucała od siebie tę myśl, uporczywą i niezrozumiałą.
Thomas wspominał, że wydarzyło się coś złego; wspominał o tym, że Marcel nie czuł się najlepiej, ale wciąż nie znała szczegółów. Nie mógł po prostu ot tak jej zbyć, skoro doskonale wiedziała – i czuła – że coś jest nie tak.. I że to nie brak czasu czy nadmiar pracy jest problemem.
Usłyszała własne imię niemalże jak ostrzeżenie, ale wciąż się nie cofnęła; kucnęła przy nim, wciąż oczekując odpowiedzi, lustrując go spojrzeniem wyraźnie zatroskanym; sińce pod oczami, skuloną sylwetkę, matowe tęczówki.
– Co ci jest... – wyszeptała jeszcze, nim poruszył się gwałtownie, a metalowe wiadro z głuchym łoskotem uderzyło o posadzkę. Czując lodowatą wodę sięgającą ubrań, a później skóry, wzdrygnęła się nieco, z cichym westchnięciem na ustach, wciąż jednak nie odsuwając się od niego. Zarejestrowała jego ręce dopiero po upływie dłuższej chwili – dwie, a mimo to jedną krótszą, owiniętą bandażem. Nie odwróciła wzroku; spoglądała pierw na kikut, później, powoli skrzyżowała spojrzenie z chłopakiem.
– Kto ci to zrobił.... – wyszeptała, z dziwacznym bólem w głosie; to o to chodziło, to to tak bardzo go bolało, to to sprawiało, że jego oczy były zaszklone. Nie była pewna czy może wysunąć rękę, czy rana zdążyła się zasklepić, a mimo to w jednym momencie poczuła potrzebę ukojenia go, w jakikolwiek sposób. On odczuł to inaczej, przeżywał to inaczej – był sportowcem, pracował fizycznie. To dlatego gasnął.
- Nie bój się mnie – mruknęła cicho, nie chcąc zarzucać mu strachu, ale potwierdzić, że nie chce zrobić mu żadnej krzywdy, że nie zamierza się od niego odwrócić, że on nie może odwracać się od innych, od niej. Uniosła własną dłoń powoli, ostrożnie, przykładając ją po chwili do jego policzka, by zwrócił na nią uwagę i nie uciekał spojrzeniem – Ktoś zajmuje się tą raną? Goi się?

Woda rozlała się w wąskim wagonie, wiadro przetoczyło się leniwie pod ścianę, a ciągnięty przez nie łańcuch cicho dzwonił jeszcze przez chwilę. Stanowcza odmowa Anne zmiękła, przechodząc szept dźwięczący bólem, ściągnął brew, wciąż nie chcąc na nią spojrzeć. Czy nie widziała? Odcięli mu dłoń jak złodziejowi, wstyd palił jeszcze mocniej, niż ból promieniście rozchodzący się od wciąż niezagojonej rany. Sam ją rozgrzebał, sam był sobie winien temu, że to tak bardzo bolało. Ale nie mógł przecież tak po prostu oddać się ojcu. Zadrżał, roztrzęsiony tymi myślami, czy jego ojciec będzie go szukał? Czy będzie próbował go dobić? Czy dowie się, że wypuścili go z Tower, że wtedy przeżył? Jak mógłby? Odciął się przecież od niego, zainteresowanie wzbudziłoby podejrzenia. Czy na pewno?
Odwrócił wzrok w bok, ze zrezygnowaniem wspierając się bokiem o pobliską kanapę. Gdy dostrzegła już prawdę, czy był sens ją dalej ukrywać? O podwinięte kolano oparł łokieć, woda coraz mocniej przenikała przez ubranie, wychładzając skórę, podczas gdy zaczarowane ściany wagonu nie chroniły aż tak dobrze przed panującą na zewnątrz zimową temperaturą. Nie czuł tego, tak jak nie dostrzegł jej przemokniętej spódnicy. Pytała, kto mu to zrobił, wciąż na nią nie spojrzał. Nie powinno jej tutaj być. Nie powinna na to patrzeć. Nie powinna tego widzieć. Jak obdarty do nagości ukazać musiał jej najwstrętniejszy wstyd. Nie takim chciał być w jej oczach, nie kalekim i żałosnym. Nie złamanym i zniszczonym. Nie pokonanym.
Nie bój się?
Gdy dotknęła jego twarzy, odciągnął spojrzenie za jej dłonią, ku niej, dopiero teraz spoglądając wprost na nią; w jego oczach poprzednia oschłość, przenikliwy chłód rozmyły się, ustępując przerażeniu. Usta drżały, szkliste oczy zastygły po tym, jak odnalazły jej źrenice, a blada twarz wydała się teraz jeszcze bielsza. W końcu kiwnął głową, w ten sposób tylko odpowiadając na jej pytania. Opatrzyli mu to tutaj, powinno się goić. Czy goiło? Nie wiedział i nie chciał wiedzieć.
- Przepraszam - wyszeptał mamrotliwie, mimowolnie wyciągając ramię za plecy, we wstydzie chcąc je ukryć. - To obrzydliwe - Przecież wiedział. Przecież widział. Musiał to ukrywać cały czas, żeby nie straszyć gości Areny. Kazano mu. Nie chciał o tym mówić, ale jednocześnie dobrze wiedział, że teraz nie ucieknie już od dalszych pytań. - Strażnicy - rzucił w końcu niechętnie, wyrywając spod jej dotyku głowę w bok, nie był w stanie spojrzeć jej w oczy teraz. - Z Tower - Ale nie pojmali mnie tam za żaden heroiczny czyn, Anne. Pojmali za pospolite przestępstwo, którego nie popełniłem, ale ktoś inny to zrobił i musiał wracać do rodziny. Nie żałował swojej decyzji, oddałby za Jima wszystko. Ale wtedy sądził, że to będzie łatwiejsze.
Ale wtedy nie było tam jeszcze jego ojca.
Oczy znów się zeszkliły, nie wiedział nawet, co ostatecznie z nich wyciągnął. Jakie myśli, jakie wspomnienia, ile o nim wiedział. Ile znał jego sekretów. Opuścił głowę niżej, spazmatyczne drżenie zdradzało narastające emocje. Był tutaj z tym wszystkim sam. Od tamtej pory nie widział się z Jamesem. A teraz przyszła ona, choć nie miała dokumentów, choć to było potwornie niebezpieczne. Choć nie powinno jej tutaj być. Przyszła i nie chciała odejść.
- Idź już, Anne - wychrypiał cicho, nie był tego warty.

Dudniący odgłos potoczył się po pomieszczeniu, tylko przez moment powodując dzwonienie w uszach; chłód lodowatej wody dosięgnął skóry, ale w tamtym momencie tego nie czuła. Materiał przykleił się do ciała, posadzkę pokryła rozległa kałuża – nie zwracała na to uwagi, wpierw spoglądając na wyciągnięte ręce należące do chłopaka, później obserwując jego samego. Spojrzenia skrzyżowały się, a ona za wszelką cenę śledziła jego tęczówki, pokrywające się łzawą powłoką, przestraszone i pełne bólu. W rysach jego twarzy czaił się grymas, niemalże czuła drżenie pod własną dłonią przyłożoną do jego policzka. Kto mu to zrobił?
Kto, za co, dlaczego, dlaczego do tej pory nic nie mówił?
To nie było czymś, co można było zrzucić na dalszy plan; stanowiło prawdziwą krzywdę, jedną z wielu, kolejne przekroczenie granicy i pozbawienie go namiastki pewnej codzienności. Niegdyś pewnej, teraz niewiadomej – mogła sobie jedynie wyobrażać jak wielkim brakiem to było dla niego, akurat niego, wirującego w przestrzeniach cyrkowego namiotu, pracującego fizycznie na Arenie, wspinającego się pewnie i wykorzystującego zdolności swojego ciała.
– Wcale nie – odpowiedziała od razu, hardo, marszcząc brwi z wyraźną niezgodą na jego słowa. To nie było coś, co było obrzydliwe. Nie coś, za co musiał przepraszać. Jedynie smutne, przykre, przerażające – przerażające było to, że ktoś był w stanie wyrządzić mu taką krzywdę.
Wciągnęła powietrze z cichym sykiem, kiedy wspomniał o Tower. A więc o tym mówił Thomas, coś się wydarzyło. Chciała się dowiedzieć co – co, kto i dlaczego, ale widząc go w takim stanie, przerażonego, czując jego drżące ciało, nie chciała dopytywać i rozdrapywać rany, która nie zdążyła się nawet zasklepić.
– Nie musisz o tym teraz mówić – wyszeptała drżąco, rozżalona, wściekła, zmartwiona – to wszystko zaszło za daleko. Ale ważniejsze od wojennej codzienności było jego zdrowie. Był on.
Martwiła się o stan rany, o to, czy pod bandażem wszystko dobrze się goi; czarodzieje nieco inaczej znosili proces rekonwalescencji, ale po tym jak powiedział Tower mogła spodziewać się wszystkiego. Mimo to nie mogła naruszać jego komfortu, więc zostawiła chęć obejrzenia jego ręki, tym bardziej że wciąż starał się ją ukryć.
– Na pewno są jakieś magiczne sposoby... – rzuciła krótko, dość niepewnie, nie wiedząc na ile mogą rozmawiać o faktycznym stanie, o braku dłoni. Odetchnęła ciężko, wciąż się nie odsuwając – nie mogąc, nie chcąc, nie potrafiąc zgodzić się na to, by zostawić go w takim stanie. Jak reagowali inni? Czy wiedzieli? Dlaczego nikt się nim nie zajmował i zostawił samym sobie, czyszczącego końskie uprzęże w samotności pustego wagonu?
Znów próbował ją spławić; nie wiedziała, czy spowoduje to jego gniew, ale nie zamierzała ulegać.
– Chcę zostać – zawyrokowała, nie spuszczając z niego wzroku, miękkiego i zatroskanego, kładąc dłoń na jego ramieniu – Z tobą – z nim, przy nim, dla niego. Nie powinien być sam, nawet jeśli to kusiło go najbardziej – zamknąć się na wszystkich i wszystko i zniknąć we własnym bólu – Nie musimy rozmawiać, możemy milczeć – dodała cicho, chcąc go przekonać, nawet jeśli sama podjęła już decyzję. Ostrożnie, powoli przeniosła dłoń z ramienia na jego kark, palcami delikatnie gładząc skórę w tamtym miejscu i kosmyki włosów; zupełnie tak jak kiedyś robiła Peterowi, gdy nie wiedzieli co robić dalej, dokąd iść, gdzie się podziać.
– Nieważne co się stało, Marcel, nie zostawię cię.

Wstydził się, siebie i tego, co się wydarzyło, wstydził się tego, jaki był i co się z nim stało, wstydził się nawet tego, że nie był w stanie wstać i przyjąć jej tak, jak należy, nie był w stanie jej przeprosić, wycofać się ze słów, które padły, nie potrafił nawet odsunąć się od tej zimnej kałuży wody, choć przecież nie skończył jeszcze swojej pracy. Nie potrafił nawet odprowadzić jej do granic miasta, bezpiecznie przeprowadzić przez patrolowane ulice. Stanowczo zaprzeczała jego słowom, ale to tylko potęgowało palący wstyd, wierzyła w niego, czy i ją zawiódł? Zawiódł samego siebie. Był jej wdzięczny, że nie zadawała już więcej pytań. Że nie oczekiwała od niego, że będzie mówił. Nie spojrzał na nią, gdy wspomniała o magicznych sposobach, w odrętwieniu wciąż lokując wzrok w bok. Grymas na jego twarzy zdradzał niechęć, wciąż trwał w wyparciu, nie do końca dowierzając, że naprawdę oderżnęli mu rękę; wciąż ją czuł, wciąż zdarzało mu się próbować dotknąć nieistniających palców, wciąż zdawało mu się, że dłoń jest w stanie pochwycić szklankę, szczeble, przy pomocy których wczołgiwał się na łóżko, nóż podczas posiłku. Nie radził sobie z niczym. Magiczne sposoby na co, na przywrócenie życia? Na cofnięcie czasu? Na zakłamanie rzeczywistości? Na razie rokowania były złe, świeży kikut sam zaognił, wciskając go w stalowy pręt; chciał uwolnić się do tej męki, zakończyć cierpienia, nie dać się znęcającemu się nad nim ojcu. Ale przeżył, jak karaluch, którego nie da się nawet zabić.
Pochylił głowę mocniej, chcąc ukryć przed nią twarz, kiedy złożyła dłoń na jego ramieniu. Zacisnął powieki mocniej, ale to nie powstrzymało łez, które bezwolnie spłynęły po jego policzku. Był roztrzęsiony, ciało drżało, ale zaciśnięte usta nie pozwoliły wydostać się na zewnątrz żadnym dźwiękom, wiedząc, że nie miał dość sił, by złożyć razem słowa. Porzucili go wszyscy, nie miał przy sobie przyjaciół, ona przyszła i nie chciała odejść, przyszła i zaparła się, że zostanie. Część niego była wdzięczna i przepełniona wzruszeniem, druga część błagała, żeby zamknęła za sobą drzwi i zniknęła. Chciał i nie chciał jej widzieć równocześnie, sam chyba nie do końca rozumiał siebie.
- Mam dużo pracy, Anne - odpowiedział po dłuższej chwili milczenia, ochrypniętym od wysiłku wstrzymywanych emocji głosem, z pewną bezradnością. Musiał napełnić te wiadra z powrotem, ogrzać dłonie, wrócić do czyszczenia. Bał się też tego, że przepędza go z Areny, nie mógł już występować na scenie, był bezużyteczny, musiał na siebie zarobić. Pracami, które dotąd wykonywał znacznie rzadziej i z którymi nie do końca sobie radził, nie potrafiąc skupić uwagi tak długo na monotonnej czynności. Nie był pewien, co czuł, ani czego pragnął, jakby wciąż był w szoku, choć minął już przecież tydzień. Był w kawałkach, rozdarty, zniszczony, pokonany. Marzenia o wielkich ideach spełzły na niczym, gdy strażnicy Tower przypomnieli mu, kim był i gdzie było jego miejsce. Ile był wart. Że nic nie był wart.

Nie widziała w nim tego, kogo starał się wmówić sobie samemu. Jednocześnie nie miała pojęcia – jak to się stało, dlaczego, jak funkcjonował i żył; ale był sam, pozostawiony na pastwę losu własnych myśli i niepewności. Dlaczego nikt z nim nie siedział? Dlaczego nikt nawet nie zauważył, dlaczego opatrunek na jego ręce nie był świeży i dlaczego siedział na podłodze z wiadrem i szczotką?
Sprzeczność na ten stan mieszała się z dziecięcą wręcz naiwnością; bo nie wiedziała, jak wiele kosztuje go praca i życie w cyrku, nie wiedziała ile wyrzeczeń spowodował wypadek. Mogła tylko patrzeć – patrzeć i odpowiadać takim samym żalem, który kwitł na jego twarzy, raz po raz odwracanej w przeciwnym kierunku.
Mógł się zezłościć, mógł nawet krzyknąć i starać się ją stąd wyrzucić – ale uparcie siedziała obok, nie rejestrując już chłodnego muskania skóry przez rozlaną, lodowatą wodę. To nie było istotne. Nie interesowały jej także wędzidła pozostawione gdzieś na boku i fakt, że znajdowała się w miejscu, w którym być nie powinna. Nie myślała też o powrocie do domu – nie teraz.
Drżenie pulsowało pod opuszkami jej palców, dygoczące ciało zdradzało emocje, o które nie miała zamiaru go wypytywać; chciała, by je z siebie wyrzucił, nieważne jaka historia je spowodowała, nawet jeżeli Tower wciąż odbijało się od ścianek jej głowy, niemal boleśnie przywołując potencjalne wyobrażenie o tym, co go spotkało.
Ale był tutaj, obok niej, żywy i namacalny; wrażenie kruchości sprawiało, że nie chciała godzić się na cofnięcie chociażby dłoni, w obawie że znów zniknie – że się rozpłynie, ucichnie, że straci go z pola widzenia. Że straci go bezpowrotnie.
– Nie musisz nic mówić – powtórzyła, tym razem szeptem, nie naciskając – nie każąc mu też na siebie spojrzeć, kiedy po raz kolejny odchylił głowę i zniknął za kurtyną rozwichrzonych włosów – Zostaję tutaj – zawyrokowała, nie dopuszczając do głosu żadnych niepewności – ani jego, ani własnych, które podpowiadały jej, że być może nie powinna się wychylać, nadużywać zagrabionej gościnności areny i faktu, że nikt nie wiedział, że tutaj przyszła. Nieważne.
Uniosła jedną z dłoni, niepewnie, powoli, zaraz potem kierując ją ku niemu; niemalże dotknęła chłopięcego policzka, pokrytego smugą łez – nim jednak opuszki spotkały się z fakturą wilgotnej skóry, zatrzymała się, wypuszczając spomiędzy ust głuche westchnięcie.
– Więc ci pomogę – oznajmiła, poprzedzając słowa krótkich chrząknięciem. Nim zdążył cokolwiek powiedzieć podniosła się, pierw do klęku, później do wyprostu, sięgając zaraz potem po puste wiadro. Napełnienie go wodą nie powinno być problemem; widziała też wędzidła, szeroką szczotkę, w okolicy na pewno dowie się co powinna zrobić.
– Poczekaj na mnie. Słyszysz? Nie ruszaj się stąd – choć głos wciąż brzmiał miękko, tym razem słowa wypowiedziane były z powagą i uporem. Dłonią przygładziła materiał sukienki, mokry i wybrudzony, później wrzucając do wiadra przybory do czyszczenia – Zaraz wrócę. Nie wychodź stąd – nie była pewna, gdzie mógłby chcieć pójść, ale nie zamierzała odpuszczać. Już nie – Nie wychodź, proszę.
Patrzyła na niego krótko, finalnie decydując się wyjść z wagonu wraz z narzędzami, które przejęła – później skierowała się do budynku przypominającego stajnie; stamtąd do studnii, skąd zaczerpnęła wody i wypłukała szczotkę.
Noc nad areną była bezgwiezdna, cicha i pozbawiona wichru; w przeciwieństwie do tego, co działo się w jej – i jego – wnętrzu.

zt x2

3 lipca 1958 r.
- Steffen? - rzucił, kiedy jego przyjaciel pchnął drzwi; wydawało mu się, że go rozpoznawał, ale lepiej widział niż słyszał, nic nie rozumiał z tego, co działo się z nim w ostatnim czasie. Zupełnie jakby zachorował  - jedzenie z cyrkowej garkuchni stało się jeszcze bardziej mdłe niż zwykle, smród mniej uciążliwy, cichły też codzienne dźwięki cyrkowego gwaru, utrudniając mu zasypianie. Wreszcie - zaczynały rozmywać się twarze, które widywał na co dzień, których rysy doskonale znał, które rozmywać się żadnym sposobem nie powinny. Czy to zmęczenie? Groszopryszczka? Był u uzdrowiciela, twierdził, że nic mu nie dolegało, czy coś więcej mógł zrobić? - Ach, tak. Daj mi chwilę, miałem wypadek - rzucił od niechcenia, bo choć nie widział jego miny, nie był w stanie dostrzec, czego szukały źrenice, ale przypomniał sobie, że Cattermole miał szansę być zaskoczony. Marcel nie zdążył jeszcze umyć twarzy - rozbił nos podczas upadku z koła na ćwiczeniach, z których wrócił kilka chwil temu. Choć to u niego naturalne, wydawał się być dzisiaj jeszcze bardziej rozbiegany niż zwykle, nerwowy, niepozbierany, kiedy podszedł bliżej schodków prowadzących do jego materaca, prawie zerwał firankę z karnisza, niezbornie przydeptując jej krańce. Chwycił między dłonie starą koszulę, wycierając w nią krew z twarzy, po czym od niechcenia odrzucił ją w to samo miejsce.
- Nie jestem ostatnio w formie. Nie wiem, co się ze mną dzieje. Możemy tu zostać? Nie chcę dzisiaj wychodzić. Mam... mam tu jakąś butelkę, możesz podejść? - zapytał, wskazując na szafkę przy łóżku. - Stoją tu dwie butelki, w jednej jest alkohol, w drugiej sok malinowy - Stał przed tymi butelkami, ale wyraźnie nie potrafił rozróżnić jednej od drugiej, ciemne szkło sprawiało, że rzeczywiście wydawały się podobne, ale etykiety różniły je wyraźnie, a Marcel potrafił przecież czytać. Mocny alkohol był ginem, Marcel zwędził go na ostatnim włamie. - Weź... weź tę z alkoholem - poprosił, bez przekonania, przed innymi starał się ukrywać swoje ostatnie problemy, ale przecież Steff był jego przyjacielem - nie musiał przed nim udawać.